26.07.2016 / Ercan Dalkılıç - Soykırım Üstüne Bir Ucuz Dram

     Filmin yalın gibi görünen, fakat hayli gelişigüzel olan metin çalışması, “Hatırla”yı salt b-sınıfı bir intikam filmi olmaktan çıkaramıyor.

     Başta “2. Dünya Savaşı” olmak üzere, “Hitler Almanyası”nın yol açtığı nice sorunla ilgili bugüne dek sayısız film üretildi ve üretiliyor. Yahudi soykırımı da bu film havuzunun en önemli kaynağını oluşturuyor şüphesiz. Gün geçmiyor ki yeni bir holokost filmi vizyon görmesin dünyada. Bu filmlerin büyük çoğunluğu da gerçek olaylardan yola çıkarak yaratılan filmler. Fakat tek tük de olsa “2. Dünya Savaşı”nı (ve dolayısıyla onun açığa çıkardığı diğer sorunsalları: mesela holokost gibi) baz alan hayal gücüne dayalı filmlere de rastlıyoruz. Türkiye’de de oldukça tartışılan “Ararat” filmiyle tanıdığımız Ermeni asıllı Kanadalı yönetmen Atom Egoyan’ın yeni filmi “Hatırla” (Remember) da bunlardan biri. Amerika’da bir huzurevine benzer mekandayız; Max (Martin Landau) ve Zev (Christopher Plummer) toplama kampından kurtulmuş iki eski arkadaş. Max’ın ayakları tutmuyor, tekerlekli sandalyede; Zev’in ise bedeni dinç, ne ki demans rahatsızlığı bulunuyor. Zev, her uyandığında bir süre önce kaybettiği karısı Ruth’u aranıyor, ama nafile... Zev, can yoldaşı Max’a bir söz vermiş; karısını kaybettiğinde eline silahı alacak ve ikisinin ailesini toplama kampı “Auschwitz”de yok eden bölge müdürü adını Rudy Kurlander olarak değiştirmiş olan Otto Wallisch’in peşine düşecek. Fakat sorun şu: Amerika’da, zamanında Almanya’dan göç etmiş dört tane Rudy Kurlander bulunuyor. Bakalım Zev, gerçek Rudy Kurlander’ı bulabilecek midir?

     Tartışmalı Bir Dram Denemesi

     “Hatırla”, bana 98 tarihli Bryan Singer filmi “Apt Pupil”i anımsattı bolca... “Apt Pupil” de eski bir SS’in peşine düşen (daha doğrusu onun tesadüfen farkına varan) birinin (bir çocuğun) hikayesini anlatıyordu. O film de “Hatırla” gibi tamamen bir kurmacaydı. Ve sonunda tıpkı bizim filmimizde olduğu gibi, bir şiddet sarmalı yaşanıyordu. Fakat “Apt Pupil”in Stephen King’ten gelen bir pop havası vardı ve onu da gayet iyi işliyordu. “Hatırla”, bana kalırsa dram olmaya çalışan, fakat ağırlığı oldukça tartışmalı bir deneme. Peki, gerçekten dişe dokunur bir dram olamamasının sebepleri nelerdir, belki biraz bunu açmak gerek.

     Egoyan’ın yeterince şiirsel olmadığını düşündüğüm hantal bir sinema dili vardır, bu filmde de öyle; fakat metin yeterince karmaşık değil. Karakterin ana izlek üzerinde sadece gerçek Rudy Kurlander’a ulaşmaya çalışmasından başka güçlü (yan) çatışma bulunmaması “Hatırla”nın akışına gem vuruyor açıkçası. Kağıt üzerinde yalın gibi görünen, fakat hayli gelişigüzel olan bu metin çalışması, “Hatırla”yı salt b-sınıfı bir intikam filmi olmaktan çıkaramamış bana kalırsa. Zev’in de herhangi bir vigilant karakterden farkı kalmamış böylelikle. Zaten metnin finalinde tertiplenen twist (ters köşe yapmaca, kandırmaca) da “Hatırla”nın “ucuz” bir yapım olduğunu kanıtlar nitelikte. Yahudi soykırımını böylesi bir film için araç haline getirmek ne kadar doğru diye sormadan edemiyor insan jenerik sona erdiğinde.

     Hatırla (Remember)

     Yönetmen: Atom Egoyan

     Yazan: Benjamin August

     Oyuncular: Christopher Plummer, Kim Roberts, Amanda Smith

     Yapım: 2015 / Kanada - Almanya / 94 dk.

     Aydınlık Gazetesi - 26.07.2016, Salı