19.11.2011 / Türk Sineması O'na Minnettar

     Türk sinemasının ünlü yönetmeni Ömer Lütfi Akad 95 yaşında hayatını kaybetti.

     “Yeşilçam”ın “Koca Çınar”ı Ömer Lütfi Akad 95 yaşında hayata gözlerini yumdu. 100’ü aşkın filmi bulunan Akad, arkasında ilham verdiği onlarca yönetmen, “Türk Sineması”na kazandırdığı birçok yıldız ve hiç eskimeyecek sinema filmleri bıraktı.

     Türk sinemasına unutulmaz eserler bırakan, Yılmaz Güney’den Türkan Şoray’a, Hülya Koçyiğit’ten Ayhan Işık’a kadar birçok yıldızın usta olarak değerlendirdiği Ömer Lütfi Akad alınan bilgiye göre, yaşlılığa bağlı olarak evinde vefat etti. Akad için ilk olarak, 20 yılı aşkın süre öğretim üyeliği yaptığı “Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ) Sinema Televizyon Bölümü”nde 21 Kasım Pazartesi (yarın) saat 13.00’te tören düzenlenecek. İkindi vakti “Levent Camisi”nde yapılacak cenaze töreninin ardından Akad’ın naaşı, “Ulus Mezarlığı”na defnedilecek. Türk sinemasının ünlüleri Akad’ı anlattı:

     Hiçbir Zaman Ölmeyecek

     Kadir İnanır: Dönemin en büyük sinemacılarından biriydi. Gerçek Türk sinemasını yaratan bir sinemacıydı. Benim gözümde değeri yeri çok büyüktür. Bugünkü yeni nesil sinemacıların da kendisinden öğrendiği çok şeyler vardır. O hiçbir zaman ölmeyecektir, her zaman yaşayacaktır.

     O Benim Ustamdı

     Hülya Koçyiğit: Türk sinemasının ustası, temel direği, sinemayı kuran isim, benim ustam... Çok filmimiz var birlikte. “Gelin”, “Düğün”, “Diyet” üçlememiz en önemlisi ve konuşulanı. Lütfi Akad, Türk tarihini çok iyi bilir ve bunu filmlerine yansıtırdı. Hayat verdiği karakterler gerçektir. Yöresel dilleri çok iyi bilir ve filmlerinde kullanırdı. Eminim eserleriyle yaşayacak ve talebeleri de O’nu hep yaşatacaktır.

     En Büyük Yönetmen

     İzzet Günay: Çok şey borçlu olduğum insanlardandır. Çok üzüldüm gerçekten. Bir takım yönetmenlere yol açan, iz gösteren çok değerli bir insan, Türk sinemasında gelmiş geçmiş en büyük yönetmen bence. Oyuncuya değer verir, sahip çıkar, az konuşur ve senaryolarını da o tür oluşturan az lafla çok iş yapan bir yönetmendir. “Vesikalı Yarim” kült hayatımda çok şeyi değiştiren, ilk sıraya koyduğum filmlerdendir.

     Büyük Miras Bıraktı

     Çağan Irmak: Ömer Lütfi Akad sinemamızda yönetmen devrimini başlatan 5 yönetmenden birisidir. Hem kişiliği hem de filmleriyle hepimizin saygı duyduğu büyük bir ustadır. Kendi yazdığı kitapta sinema için şöyle bir cümle kurmuştu: “Vizörden ilk baktığımda gördüğüm şey bir şenlikti ve o şenlik hiç bitmedi”. Bu cümle O’nun sinema anlayışını özetler. Şu an o üzülmemizi değil, O’nun filmlerini bir kez daha izlememizi isterdi. Çünkü O muhteşem bir hayat sürdü. Yaşı kadar büyük bir sinema mirası bıraktı bize. Huzur içinde uyusun.

     Herkes Önünde Eğilirdi

     Agah Özgüç: Kırklı yıllardan sonra Türk sinemasında yeni bir çığır açmış ve o dönemin ağa babası olarak adlandırılmış eşiz bir yönetmendi kendisi. Lütfi Bey çok içine kapanık bir yönetmen olarak bilinirdi. Mesafeli ve ağır başlı duruşu ile ‘baba’ lakabını almıştı. Herkes önünde düğme ilikler, öyle saygıyla çalışırdı. O kuşaktan bugünümüze kadar yaşamış en kıymetli yönetmendi.

     Dostluğuna Doyulmazdı

     Safa Önal: Benim için çok başkaydı. En çok çalıştığı senaryocuydum. Ağladım. Sinemamızda makinesini hareketlendirmeyen, hiçbir tarafa zoom, pan kullanmayan tek yönetmen. Bir defa çok terbiyeliydi, sıcacıktı, dostluğuna doyulmazdı ve öğreticiydi. Yeri asla dolmayacak. Sinema hangi evrimleri geçirirse geçirsin O’nun zaman aşımına dayanabilen bütün filmleri ayakta kalacaktır.

     Sinemayı Sinema Yaptı

     Fatma Girik: Türk sinemasında yeri doldurulamayacak insanlardan bir tanesi daha gitti. Lütfi Akad, sinemanın mihenk taşlarından bir tanesi. Sinemayı sinema yapan yönetmenlerden. Bunlar iki kelimeyle anlatılamaz.

     Ustalığı Tartışma Ötesidir

     Atilla Dorsay: Ömer Lütfü Akad’ın Türk sinemasındaki ustalığı ve öğretmenliği tartışma ötesidir. Sinemada adım adım yol almış ve her filminden bir şeyler öğrenmiş ve zaman içinde ticari filmlerle gerçekten özgün bir yaratış olan sinema eserlerini son derece dengeli biçimde kitleye vermeyi başarmıştır. Aynı zamanda Sezer Sezin’den Ayhan Işık’a, Hülya Koçyiğit, Türkan Şoray gibi starlarına da yeni ufuklar açmış, ayrıca Yılmaz Güney’in de hem oyuncu, hem de sinemacı olarak son derece yararlandığı bir usta olmuştur.

     ‘Vurun Kahpeye’ Rekor Kırdı

     Ömer Lütfi Akad 1948 yılında ilk filmi “Vurun Kahpeye”yi yönetti. Bu film dönemin hasılat rekorlarını kırdı. 1952 yılında gerçek bir olaydan esinlenerek yapılan ve Ayhan Işık’ı üne kavuşturan film, “Kanun Namına”, Akad’ın başyapıtlarından biri oldu. Yılmaz Güney’le 1967 yılında birlikte yaptığı “Hudutların Kanunu”, “Akad Sineması”nın dönüm noktasıdır. Bu filmden sonra Türk sinema tarihinin en önemli üçlemesi olan “Gelin”, “Düğün” ve “Diyet” ile Türkiye’de iç göç sorununu ele alan filmler yaptı.

     Filmografisi

     “Vurun Kahpeye” (1949)
     “Lüküs Hayat” (1950)
     “Tahir ile Zühre” (1951)
     “Arzu ile Kamber” (1951)
     “Kanun Namına” (1952)
     “İngiliz Kemal” (1952)
     “Altı Ölü Var” (1953)
     “Katil” (1953)
     “Çalsın Sazlar Oynasın Kızlar” (1953)
     “Bulgar Sadık” (1954)
     “Vahşi Bir Kız Sevdim” (1954)
     “Kardeş Kurşunu” (1954)
     “Görünmeyen Adam İstanbul'da” (1954)
     “Meçhul Kadın” (1955)
     “Kalbimin Şarkısı” (1955)
     “Ak Altın” (1956)
     “Kara Talih” (1957)
     “Meyhanecinin Kızı” (1957)
     “Zümrüt” (1958)
     “Ana Kucağı” (1958)
     “Yalnızlar Rıhtımı” (1959)
     “Cilalı İbo’nun Çilesi” (1959)
     “Yangın Var” (1959)
     “Dişi Kurt” (1960)
     “Sessiz Harp” (1961)
     “Üç Tekerlekli Bisiklet” (1962)
     “Tanrı’nın Bağışı Orman” (1964)
     “Sırat Köprüsü” (1966)
     “Hudutların Kanunu” (1966)
     “Kızılırmak Karakoyun” (1967)
     “Ana” (1967)
     “Kurbanlık Katil” (1967)
     “Vesikalı Yarim” (1968)
     “Kader Böyle İstedi” (1968)
     “Seninle Ölmek İstiyorum” (1969-Renkli)
     “Bir Teselli Ver” (1971)
     “Mahşere Kadar” (1971)
     “Vahşi Çiçek” (1971)
     “Yaralı Kurt” (1972)
     “Gökçe Çiçek” (1973)
     “Gelin” (1973)
     “Düğün” (1974)
     “Diyet” (1975)
     “Esir Hayat” (1974)

     Gazete Vatan - 19.11.2011, Cumartesi