19.01.2020 / Gazellerin ‘Pir’i Kazancı Bedih Anılıyor
Anadolu kültürünün yanık sesli üstadı, sıra gecelerinin vazgeçilmezi Kazancı Bedih, vefatının 15. yılında anılıyor.
Anadolu kültürünün yanık sesli üstadı, Fuzuli ve Nabi gibi şairlerin gazellerini davudi sesiyle okuyan ünlü gazelhan Kazancı Bedih, vefatının 15. yılında anılıyor.
“Urfa Sıra Geceleri” geleneğinin mihenk taşlarından sanatçı Bedih Yoluk, dokumacılık yapan Halil’in tek çocuğu olarak 1929’da Şanlıurfa’da dünyaya geldi. Genç yaşında evlenen ve 7 çocuk babası olan Bedih, uzun yıllar kazancılık mesleği yaptı. İşinin ehli oluşundan dolayı da duayen ustaya “Kazancı Bedih” lakabı takıldı.
Tarih 1949’u gösterdiğinde askerden gelen Kazancı Bedih, daha sonra 26 yıl belediyede işçi olarak çalıştıktan sonra emekli oldu. Çocukluğundan itibaren müzikle ilgilenen ustaya, yıllarca bakır kaplara şekil veren çekiç sesleri ilham kaynağı oldu.
Çeşitli müzik aletlerini çalma yeteneği de olan duayen sesin asıl keşfi ise 1975’te bir mahalli grupla taziyelere gidip mevlit ve gazel okumasıyla ortaya çıktı.
Divan şiirine sayısız eser kazandıran Fuzuli ve Nabi gibi şairlerin gazellerini davudi ve etkileyici sesiyle okuyan Kazancı Bedih, bir güfteyi farklı makamlarda icra edebilme yeteneğiyle de Türkiye’de birçok sanatçının yetiştiği kentte dikkatleri iyice üzerine çekti.
Nezih meclislerin sayılan ve sevilen kişilerinin başında gelen müstesna ses, gazelin yanı sıra okuduğu uzun hava ve türkülerle de her yaş grubuna bu tür müzikleri sevdirmeyi başardı.
Kazancı Bedih’in sesinin tonunu ve okurken takındığı tavrı, aralarında İbrahim Tatlıses, Mahsun Kırmızıgül, Selahattin Alpay ve Mahmut Tuncer’in de bulunduğu birçok meşhur sanatçı örnek almaya çalıştı.
Sıra Gecelerini Tanıttı
Kazancı Bedih, “Urfa Sıra Geceleri” geleneğine okuduğu gazellerle damgasını vurmayı başardı. Hemşehrisi İbrahim Tatlıses’in daveti üzerine şov programına katılan duayen ses, “Şanlıurfa Sıra Geceleri”nde seslendirilen türküleri okudu.
Kentin müzik kültürünün başında gelen sıra geceleri, bu tarihten itibaren birçok ulusal televizyon yapımcısı, müzik şirketi ve büyük otellerin gözdesi oldu.
Bu sayede Şanlıurfalı sıra gecesi grupları, yurt dışında bile birçok etkinliğe katıldı.
Yavuz Turgul’un yönettiği ve Şener Şen’in başrollerini oynadığı “Eşkıya” filminin müzikleriyle daha fazla tanınan Kazancı Bedih, plakçıların ısrarı üzerine o tarihten sonra başlayarak çok sayıda kaset yaptı.
“Şöhret önemli değil”
Duayen ses, uzun yıllar sıra gecelerinde sahne alıp sabahın ilk ışıklarıyla kazancı dükkanında mesleğini sürdürmesiyle dikkatleri üzerine çekti.
Karakteri ve mizacı mütevazı olan Kazancı Bedih’in kendine has üslubundan ve ses tonundan dolayı meşhur sanatçılar ve etrafındaki herkes O’nu “Pir” olarak çağırırdı.
Sesinin enderliği, söz ve duygu yoğunluğu, okuduğu eserlere mistik hava katması, hayatının sonbaharında sanatçıyı Türkiye çapında meşhur etti.
Kazancı Bedih’in hayatının son yıllarında sanatçı Mahsun Kırmızıgül ile düet yaptığı “Nemrut’un Kızı” adlı şarkıya ise ölümünden sonra klip çekildi.
Tarihler 2003’ü gösterdiğinde duayen sanatçı bir gazeteye verdiği röportajda, “70 yaşından sonra yakaladığım şöhret benim için önemli değil” diyerek, sanat hayatına son verdiğini açıkladı.
Bu karardan sadece bir yıl sonra Kazancı Bedih ve eşi, 19 Ocak 2004’te Şanlıurfa’daki evlerinde uyudukları esnada, sobadan sızan gazdan zehirlenerek hayatını kaybetti. Ünlü gazelhan, ölüm yılında başta Şanlıurfa olmak üzere tüm yurtta her yıl törenlerle anılıyor.
https://www.aa.com.tr sitesinden alınmıştır. - 19.01.2020, Pazar (Rauf Maltaş)
