28.06.2009 / Kriz Yeni Albümleri Frenledi
Bandrol sayısı her geçen yıl düşen müzik endüstrisinde, bu yıl yeni çıkan albüm sayısında ve cirolarda tarihi bir düşüş yaşanıyor. Sektörün 2009’un ilk 5 ayında yüzde 25 küçüldüğünü söyleyen “Mü-Yap” Başkanı Bülent Forta, "Geçtiğimiz yıl 91 milyon dolar olan albüm ciroları bu yıl 68 milyon dolar, yeni çıkan albüm sayısı da 1600’den 900’e düşecek" dedi.
Bundan 5yıl önce 44 milyon adet bandrol alımı yapan müzik endüstrisi, tarihinin en kötü yılını yaşıyor. Geçen yıl 14 milyona düşen bandrol alımı, yıl başından bu yana yüzde 25 daraldı. Sektörde, bu yılın ilk 5 ayında sadece 5 milyon adet bandrol alımı gerçekleşti. 2008 yılında 1600’den fazla yeni albüm ve 91 milyon dolara yakın ciroyla ayakta kalmaya çalışan sektör, bu yıl en fazla 900 albüm bekliyor. Bu da cironun 68 milyon dolara düşmesi anlamına geliyor. Sektörde yapılan yorumlar, "Belediyeler festival bütçesini kıstı, konserlerde gişe gelirleri azaldı. Korsandan sonra ekonomik kriz müzik sektörünün rakamlarını düşürdü" şeklinde.
Konserler iptal ediliyor
Dünyanın en büyük müzik pazarlarının başında gelen Amerika’da da satışlar 2008’de yüzde 31 oranında düşmüş olması, daralmanın krizden kaynaklandığının göstergesi olarak kabul ediliyor. “Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği” (Mü-Yap) Başkanı Bülent Forta, son yıllarda müzik endüstrisinde önemli bir çöküş yaşandığını anlattı. Forta, şu değerlendirmeyi yaptı: "Sanatçılar artık albüm satışlarından değil diğer kanallardan gelirini artırmaya bakıyor. Konserler, eğlence mekanları ve müzik aletleri satışlarıyla sektörün toplam büyüklüğünün 1 milyar dolara yaklaştığı tahmin ediliyor. Ancak son ekonomik krizin etkisiyle birlikte bu rakamlarda da önemli düşüşler gözlenebiliyor. Konserler iptal edilirken, müzik aleti satışlarında da önemli düşüşler var."
Dünya bu sektörü koruyor
Bu yıl bandrol ve yeni çıkan albüm sayılarındaki gerilemenin nedeni olarak ekonomik krizi gösteren Bülent Forta, şu bilgileri verdi: "Bu yılki düşüşler ekonomik krizle ilgili. Ancak önceki yıllarda da bandrol sayılarındaki düşüş hızı yüksekti. Bunun nedeni ise korsan ve internet dünyasıydı. Bu konuda hala Türkiye gelişmiş ülkelere oranla çok başarılı değil. Film sektöründe de durum aynı. Fransa, İngiltere ve Amerika müzik ve film endüstrisini korumaya çalışıyor. Türkiye’de de bir takım uygulamalar var. Ancak bunlar sektörün önünü açmaya yetmiyor."
Krizde bir önceki albümün satışını geçtik
Buyıl “Nil Kıyısı”nda albümünü çıkaran Nil Karaibrahimgil, sektördeki son gelişmeleri şöyle değerlendirdi: "Müziğin önündeki en önemli sorunlardan birisi internet. Ben müziğin internet üzerinden paylaşımına karşı değilim. Bir müzisyen olarak beni çok besleyen bir şey aynı zamanda. Bir sürü değişik müzikle tanışmam, albümleri internetten indirerek oldu. Bu sektöre hizmet veren bir sürü insanı da düşünmek gerekiyor. Fakat, müzik sektörünün problemi bu. Paylaşımcı kazançlı hale getirilmeli. Yoksa, müziği seven herkes, onu paylaşmaya, çoğaltmaya ve bunun için sadece saniyeler vermeye devam edecek."
Albüm maliyeti 350 bin doları buluyor
Son olarak“Çok Sevdim İkimizi” adlı albümüyle büyük beğeni toplayan Ferhat Göçer bu yıl albüm maliyetlerinin azaldığını belirterek, şu bilgileri verdi: "Ekonomik kriz ilk olarak eğlence sektörünü vuruyor. Krizden bire bir etkilenen çok büyük sektörler var. Krizin müziği vurduğu nokta ise albüm standartlarındaki düşüş oluyor. Orta vadede iddialı albüm sayısı azalıyor. Bununla birlikte alımda da ciddi bir daralma yaşanıyor. Standartlar da düşünce sektör kendini ağır bir krizin ortasında bulabiliyor. Korsan ve internet zaten sektörü olumsuz etkiliyordu. Kriz de buna eklenince bu yıl iddialı albüm sayısı azaldı. Türkiye’de ortalama bir albümün maliyeti 100-350 bin dolar aralığında değişiyor. Umarım sektör bu krizden daha fazla yara almadan ve standartları düşürmeden yola devam eder."
Dünya albümlere 18.4 milyar dolar harcadı
Dünyada albüm satışlarının cirosu 2008 yılında 18.4 milyar doları yakaladı. Ancak bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 8.3 daha düşük. Fiziki formatlar düşerken, dijital satışlar ve temsili haklara ilişkin gelir de artış gösterdi. Fiziki formatlar bazında satışların düşmesindeki başlıca nedenlerden biri olarak da ekonomik koşullar nedeniyle pek çok mağazanın kapanması gösteriliyor. Müziğin her yerde olması satın alma olmaksızın dijital tüketime neden oluyor. Dünya genelinde bir çok pazarda süren fiziki korsanlık da satışların düşmesinin başlıca nedenleri arasında gösteriliyor.
Dünyada ciro son 5 yılda yüzde 20 düştü
2004 yılında 23 milyar dolar olan dünya albüm cirosu 2005’te 22.2 milyar dolara düştü. 2006 yılında da satışlar 21.8 milyar dolara geriledi. 2007 yılında 20.1 milyar dolara inen satışlarda, kan kaybı 2008’de durmadı. Geçen yıl rakam 18.4 milyar dolara indi. Böylece ciro 5 yılda yüzde 20 düştü.
Dijital müzik 3.8 milyar doları buldu
Müzik endüstrisinde dünyada en hızlı büyüyen alan ise dijital albüm satışları oldu. 2008 yılında dijital satışların toplam büyüklüğü 3.8 milyar doları yakalayarak 2007’ye göre yüzde 24 oranında büyüdü. Tüm dijital ortamda müziğin yeri yüzde 21 olarak hesaplanırken bu oran 2007’de yüzde 15, 2004’te ise yüzde 2’ydi. Asya ve Amerika’daki pazar sektörü sürükleyen bölgelerin başında geliyor.
Amerikan müzik pazarındaki son gelişmeler
Dünyanın en büyük müzik pazarlarında da satışlar yüzde 31 oranında düştü.
En can alıcı düşüş 13-17 yaş arasındaki gençlerin CD alımında yaşandı.
Bu yaş grubunun son üç yıl içerisinde bütün müzik harcamaları düştü.
10 yıl öncesinde müzik alımlarının çoğunu bu yaş grubu yapıyordu.
CD satışları hızla düşerken dijital satışlar hızla çoğaldı.
Amerika pazarı dijital alanda global müzik pazarının yüzde 47’sini karşılıyor.
Amerika’da 18-35 yaş arası müziğe en çok para harcayan kesimi oluşturuyor.
Hürriyet Ekonomi - 28.06.2009, Pazar (Ceyhun Kuburlu)
