01.10.1965 / Ergun Özyücel - Eleştiriciyi Eleştirmek

     Şimdiye kadar edindiğimiz kanıya göre, bizdeki eleştiricinin ibresi ya maksimayı ya da minimayı gösteren bir garip alet durumunda... Öyle kritik okumuşuzdur ki, ancak mizah niteliğini taşıyabilecek değerdedir. Bu belki de eleştiricilerin “Etraftan nasıl olsa ses çıkmıyor, ne yazsam okurlar” şeklinde pek özgürce(!) düşüncelerinden ileri geliyordur. Fakat, yapılan iş Türkiye’deki sanat hareketlerinin yararından çok zararına olmuştur. Şöyle ki, yetenekli bir sanatçı yıllarca emek verip çilesini çektiği enstrümanın ilk meyvelerini yeni yeni toplamağa başlarken, hemen yıkıcı bir kaç yazı ile gözdağı verip o sanatçının bir daha sahneye çıkmasına engel olarak, dolayısı ile aktif bir sanatçıyı pasif hale getirmek... Söz gelişi şimdi ortalarda pek görünmeyen bir kalem, bir zamanlar dokunduğunu devirerek büyük hizmetler(!) yapmıştı. Deniz aşırı bir ülkeye gittiğini öğrenince, ordaki sanatçılar adına hayıflanmıştık... Bir de kaleminden bal damlıyan bir eleştirici  vardı. (Balı kaldı mı acaba?) O’nun için her konser harika, nefis, fevkaladeydi. O zamanlar düşünürdük; acaba bu adamın beğenmemesi için solocu ne yapmalı? Ne yapsa da beğenmese... Her neyse, bunda en kötü solocu dahi başarı kazanamadı.

     İşte, birbirine taban tabana aykırı iki değişik eleştirici türü. Eğer, bundan bir sonuç çıkarmak gerekirse, “Eleştirinin rengi ve karakteri, kişisel yapının rengi ve karakterindedir” demek gerekiyor.

     Oysa, eleştiriciler kıstaslarını, özellikle yerli sanatçılar için, yurt gereklerine göre ayarlamak zorundadırlar. Yoksa beğensek de, beğenmesek de relatif hükümler sonsuza kadar gidebilir. Amaç, sanata hizmet etmekse de, yurt koşulları bakımından, elimizdeki yerli sanatçıları korumağa, onları iki kalemde yitirmemeğe mecburuz.

     Gönül ister ki, önce toplum yararına olan, sonra sanatçıyı kamçılıyan, daha sonra da okuyucuya bir şeyler öğreten eleştiriler görebilelim.

     “Türkiye Filarmoni Derneği”nin yayın organı olan “Filarmoni Aylık Müzik Dergisi”nden alınmıştır. - Ekim 1965, Yıl: 2, Sayı: 13, Sayfa: 14.