10.02.2017 / Tunca Arslan - Varsa Bir Durum
Yaklaşık bir ay sonra bu ülkede “Milli Kültür Şurası” düzenlenecek. Yani, resmi olarak yalnızca “kültür”e vurgu yapılsa da esasında “sanat ve sanatçı”yı da kapsayacak biçimde devletin kültür politikaları masaya yatırılacak, uzmanlarca tartışılacak, eleştiri ve öneriler dile getirilecek, yeni kültür politikaları belirlenecek, hedefler konulacak.
“Milli Kültür Şurası”, bugüne dek yalnızca iki kez düzenlenmişti; 1982’de ve 1989’da... İlk ikisinden, aklımda öncelikle “Kültürün millisi olur olmaz mı? Milli kültür ne demektir?” türünden tartışmalar kalmış durumda. Bugünün ilkokul öğrencileri, “Milli kültür nedir?” sorusuna, “Töre cinayetleridir” diye yanıt veriyorsa, 28 yıl aradan sonra düzenlenecek üçüncü şuranın önünde epeyce sorun birikmiş demektir ve tüm katılımcılara şimdiden iyi çalışmalar diliyorum.
İşbirliği ve Teşvik
Fakat, 1982 ve 1989’daki şuralar nasıl hiçbir işe yaramadıysa; edebiyattan sinemaya, tiyatrodan halkbilime, müzecilikten müziğe açılan geniş yelpazede herhangi bir kültür-sanat politikası belirlenemediyse, bu üçüncü şuradan da dişe dokunur bir sonuç çıkmayacağını şimdiden söyleyebilirim.
“Kültür ve Turizm Bakanlığı”nın yönetmeliğinde, “Şura”nın “kültür konusunda bakanlığın en yüksek danışma kuruluşu” olduğu belirtiliyor ve görevleri şu dört maddeyle sıralanıyor:
- Atatürk ilkeleri ışığında kültür politikası hakkındaki görüşleri belirlemek,
- Kültürel konularda yönlendirme, teşvik ve işbirliği esaslarını tespit etmek,
- Kültürümüzün korunmasını, geliştirilmesini, tanıtılmasını ve yayılmasını sağlayıcı tedbirleri belirlemek,
- Gerekli görülen kültür konularının görüşülmesi, tartışılması ve istişari kararların alınmasını sağlamak.
Son üç madde zaten genel ifadeler içeriyor... Birinci maddenin “üzerinden atlanacağı” ise herkesin malumu!
Kadro Yetersizliği
“AKP hükümetleri”nin en başarısız olduğu iki alan hiç kuşkusuz eğitim ile kültür-sanat...
Hiçbir uygulamasının dikiş tutmadığı “Milli Eğitim”deki bakanlık görevinden sonra “Kültür ve Turizm Bakanlığı”na getirilen Nabi Avcı’nın “Şura” başlıklarının belirlenmesi amacıyla görüşmeler yaptığı bazı isimler kadarıyla şöyle:
Beşir Ayvazoğlu, Hasan Bülent Kahraman, İskender Pala, Mehmet Çebi, Fatih Andı, Hasan Kaçan, Ali Saydam, Doğan Hızlan, Selim İleri, Ümit Meriç, Erhan Afyoncu, Haluk Dursun, Hayati Develi, Mustafa Ruhi Şirin, Kenan Gürsoy, Erol Kılıç, Süleyman Seyfi Öğün, Hüseyin Besli, Nükhet Vardar, Deniz Bayrakdar, Ahmet Kot...
“AKP karşıtı” ya da “muhalif” falan demiyorum, bir tane “aykırı” ses olmayacak mı bu “Şura”da? “Danışma turları” bile, 28 yıl sonra düzenlenecek bu “Şura”nın işlevsizliği ve hedefsizliği hakkında yeterince fikir vermiyor mu?
“1989 Şurası”nın sonuç bildirgesinde, “Türk toplumunun okuma kültürünün artırılması yönünde çalışmalar yapılması”, “Mimariye özel önem verilmesi”, “Türk Sinema arşivi kurulması” vb. kararlara yer verilmişti. Okuma oranında dünya genelinde utanılacak durumdayız, mimarimiz o günden bu yana daha da gerilemiş durumda ve halen bir sinema arşivimiz yok!
Büyüme ve Kültür
“AKP” yanlısı “Yeni Şafak Gazetesi” yazarı Hümeyra Şahin, “Şura çalışmaları kültür muhitlerine bir dinamizm ve canlılık getirdi” dediği 7 Şubat tarihli yazısında, bana fısıltılı bir itirafmış gibi gelen şu cümleyi de kuruyor: “Türkiye’nin son on yılda elde ettiği ekonomik ve sosyal büyümenin gerisinde kalan kültür meseleleri…” Şahin, keşke biraz daha yüksek sesle konuşsa, “kültür meseleleri”nin neden ve nasıl “geride kaldığı” hakkında da birkaç söz etseydi...
Şura toplamak ciddi iştir. “Varsa bir durum, yapalım açıkoturum!”un ötesinde bir şuur gerektirir. Sempozyum, panel, konferans, seminer düzenlemekle karıştırılmamalıdır. Anlayacağınız, “3. Milli Kültür Şurası”ndan hiçbir beklentim, hiçbir umudum yok.
Aydınlık Gazetesi - 10.02.2017, Cuma
