08.05.2020 / Tunca Arslan - Özer Kızıltan ve ‘Takva'
Uzun süredir boğuştuğu kanser hastalığı nedeniyle dört gün önce yaşamını yitiren Özer Kızıltan, daha çok televizyon dizisi sektöründe çalışıp yalnızca üç sinema filmine imza atmasına rağmen özellikle 2005 yapımı “Takva”yla dikkat çekmişti. 2011’de “Beni Unutma” ve 2016’da “Aşkın 5 Hali” adlı romantik yapımlarda da yönetmen koltuğuna oturan Kızıltan, ilk filmi olmasına rağmen “Takva”da hayli olgun bir yönetmenlik becerisi göstermiş, zor bir işin altından başarıyla kalkmıştı.
“Allah korkusu, günahtan uzak durma, günah işlemekten sakınma” gibi anlamlar içeren “takva” kavramını görsel anlamda ete kemiğe büründüren Özer Kızıltan, İslami kesim sinemacılarının bir türlü el atamadığı dergah-tarikat gerçeğini yalınlıkla beyazperdeye yansıtmış, bu dünyanın ayrıntılarını gayet iyi yakalamıştı. Belki de “günaha girme” kaygısı içindeki İslami sinemacıların önünü kesen “takva” hissiyatı, bir başka sinemacının önünde uzun yol oluşturmuştu ama ne yazık ki o yolculuk kısa sürdü.
“Tüm Bu Mülkler Allah’ındır”
Senaryosu Önder Çakar tarafından yazılan “Takva”, İstanbul’da izbe bir handaki çuval ticarethanesinde çalışan, ölen anne-babasından kalan bir evde tek başına yaşayan, yakınlardaki bir dergahta el öpüp zikir ayinlerine katılan orta yaşlardaki Muharrem’i (Erkan Can) tanıtıyor bize. Settar Tanrıöğen’in büyük başarıyla canlandırdığı patronu Ali Bey’e çay kahve götürüp işleri idare eden ezik karakterli Muharrem, dünyevi işlerden elini eteğini çekmiş, ara sıra gördüğü erotik rüyalar dışında kadınlarla hiçbir ilişkisi olmayan, önce Allah’a, sonra dergahına gidip geldiği Şeyh Efendi’ye (Meray Ülgen) ve küçük tüccar patronuna adanmış bir yaşam sürmekte, kul olmanın her türlü gereğini yerine getirmeye çalışmaktadır. Arnavutluk göçmeni anne-babasının hatıralarıyla dolu evde kendi yemeğini kendisi yapıp, ibadet etmekten ve günaha girmemekten başka bir şey düşünmeyen Muharrem, Şeyh Efendi’nin sağ kolu, bir anlamda “dergahın CEO’su” gibi çalışan Rauf’a da (Güven Kıraç) saygıda kusur etmemektedir.
Günün birinde Şeyh Efendi, dergahın malının mülkünün sorumluluğunu verir helal süt emmişliğinden emin olduğu Muharrem’e. İstanbul’un değişik yerlerinde 43 dükkan, 35 daire, üstünde odun deposu ve hurdalık olan yedi arsanın kirasını toplayacak, gerekirse bakımlarını yapacak, eksiklerini giderecektir. “Tüm bu mülkler Allah’ındır ve dergahımıza emanet edilmiştir” diyen Şeyh Efendi, yarım gün çuval ticarethanesinde çalıştıktan sonra yarım gün de dergahın işlerini kovalamasını ister Muharrem’den. Evleri işyerlerini tek tek dolaşıp kiraları toplayacaktır, faizci oldukları için bankalarla çalışılmamaktadır. Evini bırakıp dergaha yerleşen Muharrem’e saat, kalem, tespih, takım elbise gibi hediyeler verilir, İstanbul’u dolaşması için şoförlü bir araba tahsis edilir.
Dünya İşleri Çok Zor
Dünya işleriyle mecburen ilgilenmeye başladıktan, parayla pulla haşır neşir olduktan sonra Muharrem’deki dönüşümün ve tarikat gerçeğinin ayrıntılarının filmi “Takva.” Öğle saatlerinde rakı içen bir otomobil tamircisinden kira almak günah mı sevap mı… Üç küçük çocuğu ve hasta kocasıyla yaşadığı gecekonduda oturan çaresiz kadın kirayı ödeyemeyince ne yapmalı… Aniden karşısına çıkan “Şeytan”a (Engin Günaydın) uyup 500 kilo çuvalı fahiş fiyatla satmanın hesabı kime nasıl verilir… Kosova göçmeni, “UÇK” sempatizanı yeni çırak Muhittin’e nasıl davranmalı… Rüyalarına giren o kız gerçekte kim… “Anacığım ile babacığımın ruhları evde kaldı, ben şimdi burada dervişler ile müritlerin ruhlarıyla yaşayacağım” diyen Muharrem nasıl kurtulur…
“Takva”, toplumumuzdaki tarikat gerçeğinin ortasına cesur bir dalış yapan, gerçekçi, çok iyi oynanmış ve yönetilmiş, müzik çalışmasıyla da başarısını artıran iyi ve sinema tarihimizde özel yer edinen bir film. Yönetmeni Özer Kızıltan, huzur içinde yatsın.
Aydınlık Gazetesi - 08.05.2020, Cuma
