01.08.2020 / Melih Aşık - Harflerin Müziği!
Acaba eski harflerde kalsak daha mı iyiydi... Latin harflerine geçmemiz şart mıydı? Bir bu eksikti tartışma gündeminde. Oysa halk eski yazıyı sökemezdi. Toplumun yüzde 90’ı okuma yazma bilmezdi. Üstelik çok büyük zorluklarla gerçekleşti bu devrimler. O günlerde yaşanan renkli sahneleri Atatürk’ün kütüphane memuru Nuri Ulusu, “Atatürk’ten Duymadığınız Anılar” adlı kitapta şöyle anlatıyor:
“Atatürk Cumhurbaşkanlığı bando şefi miralay Zeki Bey’i çağırttı. Köşkün kapısının önüne bir masa koydular. Atatürk ‘Yeni Türk harflerini burada derhal notaya alıp bandoda çaldırabilir misiniz?’ dedi. Miralay ‘Emredersiniz Paşam’ dedi. Hemen notayı yaptı. Notalar teksir edildi, bando mızıkacılarına verildi. Başladı bando şu şekilde A, O, U, İ, E, Ö, Ü, İ, B, C, Ç, D, F, G, H, J, K diye çalmaya... Harfleri marş şeklinde notalarla söyledik. O zaman Ankara’da iki bando var. Atatürk dedi ki:
- Bu bandolar bu marşı ‘Meclis Bahçesi’ ve ‘Kızılay’da akşamları 16.30’dan 18.00’e kadar çalacaklar. Yeni Türk harflerini dairelerden, işlerinden çıkan halk dinleyecek, yeni alfabeyi halkın kulağına dolduracağız.”
* * *
Söze Kazım Özalp’in bir anısıyla devam edelim.
Atatürk, “Meclis”e geldiği günlerde kürsüye çıkan konuşmacıları dikkatle izliyor. Onların baş hareketine bakarak önlerindeki metnin yeni yazıyla mı, yoksa eski yazıyla mı yazıldığını çıkarıyor. Milletvekilleri de bunu biliyor. Atatürk’e yakalanmamak için türlü kurnazlıklar yapıyorlar. Mesela... Bazıları okuyacakları metni eski harflerle ama soldan sağa yazıyorlar. Böylece baş hareketlerinden önlerindeki metnin Latin harfleriyle yazıldığı izlenimi çıkıyor. Neyse ki harf devrimi kısa sürede yerine oturuyor. Bu cinliklere gerek kalmıyor.
…………………………………
Milliyet Gazetesi - 01.08.2020, Cumartesi
