03.01.2016 / Kendini Arayanlar İçin Bir Film: 2 Dil 1 Armoni

     “Film açıkçası ‘kendini arayan herkese’ hitap ediyor. Başarılı olmak isteyen birkaç kişiden ibaret değil. Başarılı olma yolunda düz bir çizgide gideceğini, düz merdivene tırmanacağını da kimse düşünmesin. Gerçek başarıda torpil yoktur, unutmayalım.”

     Azerbaycan kültürünü, müziğini ve Türkiye’de yaşayan Azerbaycanlılar’ı konu edinen, Profesör Cahangir Novruzov’un biyografik bir filmi “2 Dil 1 Armoni”. Sanatın ana damarı olan üretmenin yollarını arayan, Stanislavski’nin deyişiyle “Yaratıcı Ruh Durumu”na ulaşmaya çalışan ve bu uğurda rehberini kovalayan oyuncu adayı bir gezgin; sanatı ve deneyimleri ile O’na yol gösterecek bir hoca, Cahangir Novruzov. “2 Dil 1 Armoni”de gezgin’in arayışının macerasını izlerken, Cahangir Novruzov’un ve ebeveyninin Türkiye’de ve Azerbaycan’da tiyatro sanatına yaptığı katkıya, tiyatronun bir dönemlik tarihine şahit oluyoruz.

     Filmin yapımcısı ve yönetmeni Najiba Abbasova ile konuştuk. Abbasova projenin oluşma sürecini ve filmi “Aydınlık” okurları için anlattı:

     - “2 Dil 1 Armoni” filminin fikrinin oluşması ve hayata geçmesi nasıl oldu?
     - Aslında, Azerbaycan kültürünün genişliğini, etkilerini ve hayatımızın içindeki yerini her vesileyle insanlara çok çeşitli şekillerde anlatıyordum. Azerbaycan müziğini dinletmek; eski filmlerinden, yaşam tarzlarından, Azerbaycan tarihinden ve insanlarının bilgi düzeylerinden bahsetmek şeklinde... Türkiye’de yaşayan Azerbaycanlılar’la ilgili cevap verirsem, onların ne kadar önemli işler yaptıklarını duyunca insan zaten tepkisiz kalamıyor. Onlarla ilgili öğrendiklerim sadece bende kalsın istemedim; daha büyük kitlelere ulaşmasını istedim. Ve projemin konusu böylelikle ortaya çıktı... Türkiye’de yaşayan yaratıcı kişiler. Bakanlığın desteğiyle de hedefimize ulaşmış olduk.

     - Proje ve senaryo kime ait?
     - Proje bana ait. Senaryonun oluşması... Ben kafamda ne istediğimi ve nelerin olması gerektiğini, kişileri yani kimlerin yer alacağını; esas vermek istediğimiz mesajı, ana çizgiyi, hedef konuları net olarak belirledim. Ve filmin başlıkları ile bu başlıkların sonlarını... Sonra senarist arkadaşımla, Hüseyin Eken’le konuştuk. Böyle bir projede olmak ister mi diye! Konuştuktan sonra hazırlıklara başladık. Senaryoda hem benim, hem Hüseyin Eken’in, hem de Cihangir Novruzov’un izleri var. Zaten O’nun fikirlerinin bizleri etkilememesi imkansızdı. Filmin fragmanında ana fikir net anlatılmakta. Filmi izlesin izlemesin, fragmanı izleyenlerin kafasında ana fikrin oluşmasına yardımcı olacak fikir ve ana tema yer alıyor. Oyuncu olmak isteyenlerin ve kendine belirli bir hedef çizen arkadaşların izlemesi gerek. Aslında burada farklı alanlarda karşılaştığımız zorlukları ve yapmamız gerekenleri oyunculuk üzerinden açıkladık. Hayatımızda, hepimiz birer oyuncu değil miyiz? Sadece farklı alanlardaki rollerimizi oynuyoruz.

     - Filmin kategorisi ve çekilme amacı nedir? Kimlere hitap ediyor?
     - “2 Dil 1 Armoni” biyografik film kategorisine dahil. Filmde, sanatın ana damarı olan üretmenin yollarını arayan, Stanislavski’nin deyişiyle “Yaratıcı Ruh Durumu”na ulaşmaya çalışan ve bu uğurda rehberini kovalayan oyuncu adayı bir gezgin; sanatı ve deneyimleri ile O’na yol gösterecek bir hoca, Cahangir Novruzov. Gezgin’in arayışının macerasını izlerken, Cahangir Novruzov’un ve ebeveyninin Türkiye’de ve Azerbaycan’da tiyatro sanatına yaptığı katkıya, tiyatronun bir dönemlik tarihine şahit oluyoruz. Kimlere hitap ediyor derken, açıkçası “kendini arayan herkese” demek doğru olur. Başarılı olmak isteyen birkaç kişiden ibaret değil. Başarılı olma yolunda düz bir çizgide gideceğini, düz merdivene tırmanacağını da kimse düşünmesin. Gerçek başarıda torpil yoktur, unutmayalım. Dağa tırmanır gibi tırmanırız başarıya doğru. Başarılı insanlar uzaktan çok rahat, mutlu ve hiç sorunsuz görünebilir ama her bir başarının arkasında farklı arayışlar, başarısızlıklar, zorluklar, eğitimler ve sınavlar vardır. Kimden ne öğreneceğinizi, nasıl bir yol izlemeyeceğinizi biliyorsanız ve uyguluyorsanız siz başarının yolunda yürüyorsunuz demektir; filmi izlemeyin, çünkü yakında siz de bu filmin kahramanı olabilirsiniz. Ama hala yolculuğunuza devam ediyorsanız, o zaman filmi izleyin derim. Buradaki fikirler ve verilen mücadele belki sizde de bir heyecan uyandırabilir.

     - Filmin oyuncularından bahseder misiniz biraz? Kimler var filmde?
     - Filmin iki esas kahramanı mevcut: Biri hocamız Cihangir Novruzov, diğeri ise gezgin Emre Özmen. Cihangir Novruzov, Azerbaycan Devlet Sanatçısı, “Türkiye-Azerbaycan Dernekler Federasyonu” (TADEF) Yurtdışı İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı, “Adana Büyükşehir Belediyesi Kent Sanat Konseyi” Üyesi, “Uluslararası Adana Altın Koza Sinema Festivali Yönetim Kurulu” üyesi, “Çukurova Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü”nün kurucusudur. “Azerbaycan Milli Tiyatrosu”nun ilk profesyonel oyuncularından biridir. Azerbaycan realist oyuncu ekolünün kurucusu Cahangir Zeynalov’un torunu, Azerbaycan’ın önemli kadın oyuncularından biri olan Nesibe Zeynalova’nın ve muğan öğretmeni Novruzov Mütellib Nesrulla’nın oğludur. Azerbaycanlı tiyatro ve sinema oyuncusu, tiyatro ve sinema yönetmeni, profesyonel sanat adamı, Türk sanat müziği icracısı, Azerbaycan Devlet Sanatçısı, “Çukurova Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Sahne Sanatları Bölümü Tiyatro Oyunculuk Ana Sanat Dalı” Öğ. Üyesi Prof. Cahangir Novruzov, yirminin üzerinde filme oyuncu ve yönetmen olarak imza atmış, birçok ödül almış, yurtdışı ülkeler dahil önemli uluslararası festivallerde jüri üyeliği yapmıştır. Yurtdışında yirminin üzerinde sinema filmi çekmiştir. Diğeriyse Emre Özmen, 1990 İstanbul doğumlu oyuncu “9 Eylül Üniversitesi” ve “UNESCO Uluslararası Tiyatro Enstitüsü” (ITI) Ankara’da 4 yıl profesyonel tiyatro oyunculuğu yaptı. 50’nin üzerinde oyun ve 200’ün üzerinde sahne deneyiminden bir çok dizi ve sinemada rol alan Emre Özmen, 2015 yılında “Atlas Global Havayolu Şirketi”nin tanıtım yüzü olmuştur. “Kanal D”de “Kanıt”, “ATV”de “Kertenkele” dizilerinde oynamış, “Üç Makbul Dua”, “Bana Bir Soygun Yaz” ve “Hayatımın Rehberi” sinema filmlerinde, “2 Dil 1 Armoni” belgeselinde rol almıştır. Bu iki baş kahramanımızın yanında, filmimizde yer alan diğer sanatçılarımız; endüstriyel tasarımcı ve ressam Ali Herischi, “Azerbaycan Devlet Akademisi Milli Drama Tiyatrosu” Müdürü Prof. Dr. İsrafil İsrafilov, oyuncu Gülgökçe Korkmaz, oyuncu Onur Dilber, Hayati Asılyazıcı, yönetmen Faruk Teber, tiyatro yönetmeni Kemal Başar, Azerbaycan devlet sanatçısı, oyuncu Ramiz Novruz, gazeteci - yazar Akif Ali, yazar ve Azerbaycan devlet sanatçısı, oyuncu, yönetmen Melahat Abbasova, Azeri emektar ressam Assoc. Prof. Dr. Teymur Rzayev, oyuncu Hüseyin İnan Biçer, Azerbaycan devlet sanatçısı, “İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Senfoni Orkestrası” şefi Prof. Dr. Ramiz Malik Aslanov, piyanist Doç. Dr. Ferid Adıgüzelzade, piyanist Doç. Prof. İslam Manafov, Azerbaycan emektar artisti, başkemancı Doç. Dr. Toğrul Ganiyev, sanat - tiyatro yönetmeni Azerpaşa Nemetov, Azerbaycan devlet sanatçısı, piyanist ve besteci Farhad Badalbeyli, yönetmen Gülnare Abdullayeva, Azerbaycan Devlet Sanatçısı Azerin, Adana şehir tiyatroları müdürü İsmail Dikilitaş ve Muzaffer H. Kırıkkalp.

     - Film ne kadar zamanda, nerelerde çekildi?
     - Film yaklaşık 9 aylık sürede hazırlandı. Film ile ilgili araştırma aşaması da oldu. Bir çok insanla ön görüşmeler yapıldı. Film Türkiye, Azerbaycan ve Rusya aşamalarından geçti.

     - Peki bu yapımın filmin maliyeti ne kadar? Çekim aşamasında kimlerden destek alındı?
     - Her kesimden destek de gördüm. Hepsine sonsuz teşekkürler. “Eskişehir Büyükşehir Belediyesi”, “Adana Büyükşehir Belediyesi”, “Beyaz Gemi”, “Zorlu Center PSM”, “Altın Koza A.Ş”, “Kültür Bakanlığı”nın ve ona bağlı olan “Sinema Genel Müdürlüğü”nün sonsuz destekleri oldu; gerek çekimler sırasında, gerekse izinler konusunda. İzin almanın zor olduğu yerlerde bile çekimler yapabilmem mümkün oldu. Azerbaycan devlet televizyonuna ve “Azerbaycan Devlet Akademisi Milli Drama Tiyatrosu”na da desteklerinden dolayı ayrıca teşekkürlerimi iletiyorum.

     - Bu ilk filminiz mi? Sinema konusunda tecrübeniz var mıydı?
     - Evet, yapımcılığını ve yönetmenliğini yaptığım ilk filmim. 8 sene televizyon programları ve canlı yayın yönetmenliği yaptım. Zaten program ve çeşitli senaryolar yazıyorum. Hatta sanırım senaryonun çok fazla ötesine gidiyorum. Kitap okurken hayal etmek ve izlemek istersiniz! Tam bu tarzda senaryolar oluyor. Kadrajlar, açılar, duygular, kim nerede nasıl duracak, aranacak karakter nerede ne yapacak? O kadar detayına kadar yazıyorum. Kafamda bununla ilgili çok farklı bir projem var. İlginç ama yapılmamış ve denenmemiş bir proje...

     - Filmi yurtiçi ve yurtdışında nerelere ve hangi kitleye ulaştırmayı hedefliyorsunuz?
     - Film Türkiye, Azerbaycan ve Rusya’daki kitleye ulaştırılacak. Rusya’da gösterim için takvim bekleniyor. Azerbaycan ve Türkiye’de ne gibi sürprizler olacak, onları ben de sizin gibi bekliyorum. Ama esas hedefim uluslararası festivaller. Bilmiyorum siz ne düşündünüz film hakkında ama Rusya’dan ve Azerbaycan’dan gelen eleştiriler, yeni bir tarz olduğu şeklinde. Açıkçası, sizin de düşüncenizi merak ediyorum.

     Aydınlık Gazetesi - 03.01.2016, Pazar (Mustafa Gürbüz)