01.03.1994 / A. Aydın İlik - Ahmet Samim Bilgen İle Ilgaz’a Seyahat…

     1980 yılı Ocak ayı provalarda tanıştığım “Halkevleri Genel Merkezi Orkestrası” birinci kemancılarından Ahmet Samim Bilgen hocanın müziğe olan ilgisini, iş disiplinini, İstanbul Efendisi davranışlarını anlatmak satırlara sığmayacaktır. Böyle çok iyi örnek insanların bir araya geldiği orkestradır, başkent Ankara’nın amatör senfoni orkestrası. Pek çok profesyonel ve amatör müzikçinin bir araya gelerek oluşturduğu Türkiye’nin en uzun ömürlü bu amatör müzik topluluğu başlıbaşına bir aile, okul, kültür ve tarihtir. Ömer Can’ı, İskender Bayka’yı, İnci Dinçer’i, Cahit Zamangil’i, Dr. Refik Erer’i, Kenan Görgün’ü ve daha nice değerli eğitimci ve sanatçıyı bu uzun sanat serüveninin baş kahramanları olarak belirtmek yerinde olacaktır.

     Bilindiği gibi 70 yıldır Türk kamuoyunda Ankara’nın siyasi başkent kimliğine bir sanat elbisesi giydirilmek çabası verilmektedir. Başkent’in özverili, amatör ruhlu sanatçıları yıllardır bu çoksesli elbiseyi bir taraftan dikmeye, diğer taraftan da giydirmeye gayret etmektedirler. Bunlardan Ulu Önder Atatürk’ün ilke ve atılımlarını kendine rehber edinen Cumhuriyetimizin ilk kuşak eğitim müziği bestecileri arasında yer alan değerli Samim Hoca 1910 İstanbul doğumludur. “Haydarpaşa Alman Okulu” ile “Kabataş Lisesi”nden sonra İstanbul’da ve Amerika Birleşik Devletleri’nde (Harvard Üniversitesi) hukuk öğrenimi görmüştür.

     Küçük yaşta annesinden piyano öğrenimine, daha ileri yaşlarda kendi kendine armoni, kontrapunt, füg derken “İstanbul Belediye Konservatuvarı” keman öğretmenlerinden Seyfettin Asal’dan keman dersleri almaya başlayan Ahmet Samim Bilgen, “İstanbul Hukuk Fakültesi”ndeki eğitimini sürdürürken “İnkılap Lisesi”nde de müzik öğretmenliği yapmıştır. 1932-1935 yılları arasında Cemal Reşit Rey ve Hasan Ferit Alnar’ın yönettikleri konservatuvar orkestrası ile (Darülbedayi) “Şehir Opereti Orkestrası”nda keman sanatçılığı, “Kadıköy Halkevi”nde “Müzik Kolu Başkanlığı” ve piyano öğretmenliği yapmıştır.

     Bestecilik alanında ilk eserlerini 1937-1940 yılları arasında yayınlamıştır. Özellikle “Otello Komedisi”nin 1933 yılında “Ankara Ziraat Enstitüsü” öğrencileri tarafından “Halkevi”nde verilen temsilini Atatürk de izlemiş ve temsil bitimi tüm oynayanları kutlamıştır. Bilgen’in “Vatanıma” adlı marşı ve dünyaca ünlü “Ilgaz” türküsü 1930’dan bu yana çalınıp söylenmektedir. Radyolarda ve TV’de de çalınıp söylenen “Ilgaz”ın ilk kez İstanbul’da “Feyz-i Ati” (Boğaziçi Lisesi)’nde temsil edildiğini ve konusunun Kastamonu’nun simgesi olan “Ilgaz Dağı” eteklerinde ilkbaharın gelişini anlatan ilkokullar için bir müzikli oyun olduğunu açıklayan Bilgen, bir iki müzik kitabında varolan bir yanlışlığa da değinerek: - “Bu marş ilk kez ‘İstanbul Konservatuvarı’ öğretmenlerinden M. Hulusi Öktem’in ‘Okullarda Müzik’ adlı kitabında yer aldığını, bunun da 1930’lu yıllara rasladığını unutmamalıdır..” demektedir. Daha sonra bir iki müzik kitabında “Ilgaz”ın bestecisinin yanlışlıkla Cemil Türkarman yazıldığına cevap olarak da - “İstanbul’da iken ‘Kadıköy Halkevi Yaylılar Kuvarteti’nde birlikte çalıştığı arkadaşı ve ikinci keman çalan Cemil Türkarman’ı rahmet ve minnetle andığını” hatırlatmaktadır.

     1925 yılında Konya’da ortaokullara Türkçe öğretmeni yetiştirmek üzere açılan “Orta Öğretmen Okulu” 1926’da Ankara’da “Orta Muallim Mektebi ve Terbiye Enstitüsü” olmuştu. 1929’da yeni adı “Gazi Orta Muallim Mektebi ve Terbiye Enstitüsü” olan bu okul 1982’den bu yana “Gazi Üniversitesi” bünyesinde 20 kadar fakülte, 5000 öğretim elemanı ve 41000 öğrenci ile Türk yüksek öğrenimine hizmet etmektedir.

     Bunlardan halen “Gazi Üniversitesi”ne bağlı “Kastamonu Eğitim Fakültesi” bu yıl ilk kez bir uluslararası sanat etkinliği içine girmiş bulunmaktadır. Çağdaş, atılımcı ve kurucu dekan Prof. Dr. Hüseyin Soylu’nun yoğun çabaları ile 08-09 Nisan 1994 tarihleri arasında Kastamonu’da düzenlenecek olan “I. Uluslararası Dostluk, Müzik ve Sanat Festivali”ne Türkiye’nin dışında Fransa, Polonya, Romanya, Macaristan, ABD, Cezayir… gibi ülkelerin müzik toplulukları katılacaklardır. Ancak festivalin en anlamlı konuğu kuşkusuz Ahmet Samim Bilgen hoca olacaktır. 84 yaşındaki Bilgen hocanın 64 yaşındaki “Ilgaz”ını ilkbaharda “Ilgaz Dağı” eteklerinde ağırlamanın, bir kez daha seslendirmenin onurunu yaşayacak Kastamonulular. 1924 yılında kurulan “Musiki Muallim Mektebi”nin 70. yılına da raslayan bir başka kutlama ile içiçe yaşanacak olan bu mutluluk için daha söylenecek bir şey kalmadı. Yaklaşık ikiyüze yakın yerli-yabancı müzikçi ile Kastamonu’ya merhaba… Ilgaz’a merhaba, “Ilgaz Üniversitesi”ne merhaba…

     Ilgaz Anadolu’nun sen yüce bir dağısın

     Baharla yer yüzünde o cennetin bağısın

     Yalçın kayalıkların göklere yükseliyor

     Senin dumanlı başın bulutları deliyor

     Yükseklerden akıyor, ne güzel berrak sular

     Eteklerinde meler sürülerle kuzular.


     Aylık olarak yayınlanan “Orkestra Dergisi”nin 33. Yıl, 243. Sayı ile Mart 1994 tarihinde basılan nüshasının 35-38. sayfalarından alınmıştır.