Uy

\ Uyaroğlu, Altan:

8 Haziran 1957 tarihinde İzmir’de doğan Altan Uyaroğlu 1982 yılının Haziran ayında “Ankara Devlet Konservatuvarı Yaylı Çalgılar Yapım ve Onarım Bölümü”nden mezun olmuştur. Aynı yılın Aralık ayında “İzmir Devlet Senfoni Orkestrası”na yaylı çalgılar lüthiyesi olarak atanmıştır. Sanatçı bu görevinin yanısıra sesi çok güzel olduğu için “İzmir Devlet Opera ve Balesi Korosu”nda da yer almış ve bu koro ile 1983-1997 yılları arasında konuk sanatçı olarak çalışmıştır. 1997 yılında kendi isteği ile “Mersin Devlet Opera ve Balesi”ne tayin edilmiştir. Altan Uyaroğlu halen aynı kurumda yaylı çalgılar lüthiyesi olarak çalışmaktadır.

\ Uyaroğlu, Bülent:

TRT Ankara Radyosu kanun sanatçılarından ve Türk musikisi eğitimi konusunda büyük emekler vermiş, değerli öğretmen Bülent Uyaroğlu 14 Mayıs 2007 tarihinde 42 yaşında vefat etti.

Uygu (Akor, Düzen):

Uyum (armoni) oluşturacak şekilde muhtelif seslerin birlikte çıkarılışı. Uyum (akor, düzen) oluşturan bu ses kümelerine “uygu” denilir. En temel durumları herhangi bir ses ile bu sesin üçlüsü ve beşlisinden oluşan ses kümelerinden oluşur. Üzerine uygu kurulan ses “kök ses” (temel ses, ana ses) olarak isimlendirilir. Bu sese göre (yani temel ses’e -kök ses, ana ses-) üçlüsü büyük, beşlisi tam olan uygulara “Büyüklü Uygu” (Majör Akor) ve yine bu sese göre (yani temel ses’e -kök ses, ana ses-) üçlüsü küçük, beşlisi tam olan uygulara “küçüklü uygu” (minör akor), kök sese (temel ses, ana ses) göre üçlüsü küçük, beşlisi eksik olan uygulara “eksik uygu”, kök sese (temel ses, ana ses) göre üçlüsü büyük, beşlisi artık olan uygulara “Artık Uygu” denilir. Bkz. Akor, düzen. Temel ses, ana ses. Büyüklü Uygu, Majör Akor, küçüklü uygu, minör akor, eksik uygu, Artık Uygu. Aşağıdaki örnekte temel konumlanışları görüyorsunuz:

Uygular

Uygusal Aralıklar:

Aralıkları oluşturan sesler aynı anda tınlıyorsa (duyuluyorsa) bu tür aralıklar "uygusal" (armonik) aralıklar olarak isimlendirilir. İki, üç ya da daha çok sesin aynı anda çalınması (tınlatılması) yolu ile elde edilen aralıklar bu türdendir. Bkz. Armonik aralıklar. Örnek:

Uygusal Aralıklar

Uyum:

Seslerin uyumu. Ahenk. Seslerin biri diğerine uyması. Bkz. Armoni, armonia, harmonie, uyum bilgisi.

Uyum Bilgisi:

Küğ seslerinin nasıl kullanılacağı bilgisi. Musıki sesleri bilimi, ahenk bilgisi. Ahenge ait, ahenkli. Seslerin birbiriyle uyuşumunun ilmi. Bkz. Armoni, armonik.

Uyum Bilgisi (Armoni) Öğrenmenin Amaçları:

1. Çeşitli uyguların (akorların) düzenlenişleri hakkında bilgi edinmek,
2. Durgular (kadanslar) hakkında bilgi edinmek,
3. Motif, cümle, dönem (periyod) yapılarının kavranması ve çalarken ya da söylerken bu kavramların kullanılması,
4. Farklı uyguların (akorların) birbirlerine nasıl bağlanması gerektiğinin öğrenilmesi,
5. Uyguya yabancı olan seslerin ayırt edilmesi,
6. Yatay ve dikey (çoksesli) duyuşun geliştirilmesi,
7. Bir küğcünün yukarıda sayılan tüm bu maddelerde yer alan bilgileri kazanması sonucunda seslendirdiği yaratıyı biçimsel olarak analiz etme yeteneği elde etmesini ve ayrıca uygusal (armonik, yani dikey) analizini de yapabilecek düzeye gelmesini sağlamak; sonuçta çalıcının yorum düzeyini artırarak daha doğru, daha bilinçli ve daha anlamlı bir yoruma ulaşmasına yardımcı olmaktır.

Uyumlama:

Armonize etmek, uyumlamak. Ahenkli kılmak. Uyum bilgisi verilerini kullanarak yaratıları oluştururken sesleri bir diğerine uygun kılmak. Bkz. Armonizasyon.

Uyuşumsuz Aralıklar:

Küğ sanatında kullandığımız aralıkların bir bölümü uyuşumlu (konsonans), bir bölümü de uyuşumsuz aralıklardır. Öncelikle uyuşumlu aralıkları listeleyecek olursak aşağıdaki tablo karşımıza çıkar:

 

Aralığın adı

Perde

Uyuşum

Birsesliler (Unison)

0

Tüm

Küçük Üçlü

1 1/2

Yalın

Büyük Üçlü

2

Yalın

Küçük Altılı

4

Yalın

Büyük Altılı

4 1/2

Yalın

Tam Beşli

3 1/2

Tüm

Tam Sekizli

6

Tüm

 












 



Dörtlü aralıkları ayrı bir başlık altında inceleyeceğiz. Bkz.: Dörtlü Aralığının Özellikleri.


 

Yukarıdaki listede yer alan aralıkların dışında kalan aralıklarda uyuşum niteliği yoktur. Uyuşum niteliği taşımayan aralıklar birkaç grupta yer alırlar:


 

1. Alt beşlinin çekim niteliğini artıranlar,



2. Üst beşlinin .ekim niteliğini artıranlar,


 

3. Başka bir düzene ait olanlar,


 

4. Düzene tamamıyla yabancı olanlar.


 

Bu tür seslerin oluşturduğu aralıklar uyuşumsuz (disonans) aralıklardır. Alt veya üst beşlinin çekim güçlerini artıran ya da içinde bulunulan düzene tamamen yabancı olan seslerin meydana getirdiği gerginlik haline “uyuşumsuzluk”, bu seslerden doğan aralığa “uyuşumsuz aralık”, böyle bir düzene de “uyuşumsuz düzen” adı verilir.


 

Uyuşumsuz aralıklara örnekler:


Uyuşumsuz Aralıklara Örnekler

 

Uyuşumsuz düzenlere örnekler:


Uyuşumsuz Düzenlere Örnekler

Uyuşumsuzluk:

Uyuşum içinde olmama hali. Bkz. Disonans. Uyuşumsuz Aralıklar.




Son Güncelleme:02.08.2021 22.17
Toplam Ziyaret:5667339
Online Ziyaretçi Sayısı:32
Bugünlük Ziyaret :475

Bu Site En İyi Firefox,Chrome,Safari'de ve 1024x768 Çözünürlüğünde Görünür.