12.04.2017 / Bilmedikleri Bir Şey Var: Tiyatro İyileştirir
Oyunun konusuna bile bakıp incelemeden sadece “TV”de gördüğü bir kişiyi daha yakından görmek için tiyatroya gelen insan asıl izleyici değildir. Onlar gelir geçer seyircidir.
“Tiyatro Martı” ekibinin sahneye koyduğu “Demir” oyunu üstüne, anne kızı canlandıran Güzin ve Zeynep Özyağcılar’la söyleşirken, tiyatronun sorunlarını, özel tiyatroların yaşadığı zorlukları irdeleme fırsatı bulduk.
- Oyunu kısaca tanıtır mısınız?
- Zeynep Özyağcılar: Feminist yazar Rona Munro’nun yazdığı oyunda, çok büyük bir aşkla evlendiği eşini öldürdüğü gerekçesiyle 15 yıl önce müebbet hapse mahkum olmuş bir annenin hikayesi işleniyor. Babasının ölüp annesinin hapse girmesiyle 11 yaşında geçirdiği travmadan dolayı hafızası silinen kızı babaanne büyütüyor. 15 yıl sonra, aslında hatırlamadığı annesini hapishanede görmeye geliyor. Babaannenin bir robot gibi yetiştirdiği genç kadın, annesi aracılığıyla hem geçmişe dair soruların yanıtlarını hem de kendini ve anılarını arıyor. Anne kızın birbirine yolculuklarının hikayesi aslında.
İlişkiler Yumuşatıyor
- Oyun ilk defa gerçek anne kız tarafından oynanıyor…
- Zeynep Özyağcılar: Oyunu anne kız olarak yaşamak çok enteresan duygular yaşatıyor. Çalışırken gerçek anne kız olduğumuzu unuttuk, sahne arkadaşı olduk.
- Güzin Özyağcılar: Anne olarak benim duyduğum onur çok güzel bir şey. Kızım büyümüş de benim rol arkadaşım olmuş.
- Biraz Fay’dan söz edelim. Zorluklar yaşamış, kendini bir kabuğa hapsedip sert biri olmaya çalışmış. Nasıl bir kadın Fay?
- Güzin Özyağcılar: Fay sıra dışı bir karakter. Geçmişte hayatı seven, dünya yansa umurunda olmayan bir kadın… Bir anlık cinnetle çok sevdiği kocasını öldürmüş. “Burada iyi bir taş olabilirsen çevrendeki metallerle arandaki mesafeyi koruyabilirsin” sözü O’nun taşlaşmış kişiliğini veriyor.
- Kızı Josie sanki bir robot… İnsanlardan kaçınan bir karakter…
- Zeynep Özyağcılar: Çok katı bir ruh haliyle annesine geliyor, annesiyle geçmişe yolculuğunda hayata bakışı ve davranışları değişiyor.
Seyirci Sayısı Gitgide Düşüyor
- Seyircinin tiyatroya ilgisi nasıl?
- Güzin Özyağcılar: En büyüğü salon sorunu. Salonsuzluk nedeniyle 3-5 oyun oynayabiliyoruz. Seyirci var aslında, çok iyi oyunlar da var. Genç arkadaşlar bu işi yapmaya çok hevesliler. Gidip “TV”de şöhret olacağına tiyatroyu seçiyor. Ben onları çok takdir ediyorum. Türkiye’de 2 kesim var hiç oyun seyretmiyor. Bir, çok zenginler, bir de gelir düzeyi çok düşük olanlar… Orta sınıf halk ve öğrenciler geliyor.
- Zeynep Özyağcılar: Seyirci var ama toplumsal gündemin sertliği yüzünden insanlar daha çok komediyi tercih ediyor. Kafalarında şöyle bir yönelim var: Ay bir gülelim de rahatlayalım… Gerçekte iyi bir metin ve oyunculukla dram da komedi de trajedi de olsa hatta korku hikayesi de olsa zevk verir. Ama oyunun konusuna bile bakıp incelemeden sadece “TV”de gördüğü bir kişiyi daha yakından görmek için tiyatroya gelen insan asıl izleyici değildir.
Halkı Ayakta Tutan Şey Sanat
- “3. Milli Kültür Şurası”nda çıkan kararlardan biri de “Devlet Tiyatroları”nın ödeneğinin her yıl yüzde 20 oranında azaltılması. Bu da demek oluyor ki 5 yıl için de bitmesi. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
- Güzin Özyağcılar: Ben 47 yıl “Şehir Tiyatroları”nda çalıştım. “Devlet Tiyatroları” gibi idare edilir “Şehir Tiyatroları” da. Yavaş yavaş küçültme yoluna gidiyorlar, kadroları azaltılıyor, sahneler elden gidiyor. Gazeteler 4 sayfalık spor diye sadece futbola yer ayırırken tiyatroya hiç yer vermiyorlar. Birçoğunda kültür sanat sayfası yok. Şunu bilmiyorlar: Tiyatro iyileştirir gerçekten.
- Zeynep Özyağcılar: Yapılan işlerin kalitesi düşüyor, insanların tiyatrodan ayağı kesiliyor, çok acı. Utanılacak bir şey. Tüm dünyada savaşların yıkımını gidermek için ilk açılan yerler hastaneler ve tiyatrolar… Halkı ayakta tutan şey sanat olduğu için… Oysa bizde politikacılardan biri şunu söylemişti: “Hem oyun oynuyorlar hem de üstüne para alıyorlar…”
Aydınlık Gazetesi - 12.04.2017, Çarşamba (Fatma Vatansever)
